Logo One Planet
Caribbean Ties
Caribbean Ties

Expositie en festival over Caribische connecties in het Museon

23 may 2019 | Wie stonden er op het strand toen Columbus kwam aanvaren?

In het Museon in Den Haag is vanaf 25 mei de tentoonstelling Caribbean Ties te zien.

In de expositie wordt aandacht besteed aan de verschillende eilandsamenlevingen van het Caribische gebied, voordat de Europese kolonisatie vanaf 1492 plaatsvond. In de tentoonstelling wordt de bezoeker door middel van archeologische vondsten, een enorme wandkaart en hands-on opdrachten meegenomen naar de rijke, cultuurhistorische diversiteit van de precolumbiaanse bewoners van dit gebied. Ook wel bekend als ‘Amerindianen’. De tentoonstelling is te zien tot en met 21 juni 2020.

In 1492 landde Columbus in de Bahama’s: een regio waar destijds al meer dan zevenduizend jaar mensen woonden. Tussen de verschillende eilandsamenlevingen en het Zuid-Amerikaanse vasteland vond daarvoor al veel uitwisseling plaats van goederen en ideeën. Met de komst van Columbus begon het tijdperk van de kolonisatie. De destijds levende volkeren werden op gruwelijke wijze ontworteld, in slavernij gebracht en blootgesteld aan oorlog, epidemische ziekten en massale deportatie  De tentoonstelling Caribbean Ties vertelt het onbekende verhaal van deze volkeren in het Caribisch gebied, en over hun leven vóór, tijdens en na de Europese kolonisatie.

Uitnodiging voor de pers voor bruisend openingsfestival

Caribbean Ties wordt geopend met een festival vol cultuur en wetenschap op zaterdag 25 mei van 13 tot 20 uur. Een informele en afwisselende middag over het Caribische gebied en haar inwoners, toen en nu. Met korte lezingen, workshops, Caribische food & product stands, muziek en een talkshow over Caribische identiteit. Bijzonder is de performance en een openingsritueel verzorgd door de Ka’lina ‘inheemse’ gemeenschap in Nederland genaamd Kaikoesie. Op het festival worden de overeenkomsten en verbindende factoren van de gemeenschappen afkomstig uit het brede Caribisch gebied gevierd. De pers is hierbij van harte uitgenodigd.  Aanvang om 13 uur. U kunt zich aanmelden via lvdharst@museon.nl.

Achtergrond: onderzoek en samenwerking

Nexus 1492

Om meer inzicht te krijgen in de dynamiek en diversiteit van de oorspronkelijke inwoners is er een grootschalig archeologisch onderzoek opgezet: Nexus 1492. De afgelopen vier jaar zijn er op tientallen sites in het Caribisch gebied opgravingen verricht. Dit onderzoeksprogramma, waarbij zo’n dertig PhD`s, grotendeels van de eilanden zelf, zijn betrokken, wordt aangestuurd door de Faculteit Archeologie van de Universiteit Leiden. Initiator en drijvende kracht van het onderzoeksproject is hoogleraar Caribische archeologie, prof. Corinne Hofman, tevens winnares van de NWO-Spinozapremie. Hofman en haar team aan archeologen hadden de vurige wensen om hun om hun bevindingen en kennis over het inheems erfgoed te delen met de huidige inwoners van het Caribisch gebied. Om deze reden is er een expositie van honderd vierkante meter ontwikkeld met als titel Caribbean Ties. Deze expositie is deze maand op elf verschillende locaties in het Caribisch gebied geopend en dus in één in Europa, het Museon. Voor alle in’s en out’s over het onderzoeksprogramma Nexus 1492 en de exposities in het Caribisch gebied kunt u terecht op www.universiteitleiden.nl/nexus1492

Nederland en het Caribisch gebied

Door de kolonisatie van het Caribisch gebied kon Europa het economische en politieke machtscentrum van de wereld worden. De rol van Nederland als (post)koloniale speler heeft ertoe geleid dat veel mensen met een Caribische achtergrond tegenwoordig ook in ons land wonen en werken. De historische en actuele banden tussen Nederland en het Caribisch gebied zijn voor het Museon aanleiding geweest om ook in Europa de expositie Caribbean Ties te presenteren.

Het Caribisch gebied in de wereldgeschiedenis

In zowel het onderzoeksprogramma als in de tentoonstellingen staat de rol van de prekoloniale Caribische culturen in de wereldgeschiedenis centraal. Hierbij wordt uitdrukkelijk de verbinding met het heden gemaakt. Belangrijke elementen van deze oorspronkelijke volkeren zijn namelijk terug te vinden in de huidige samenlevingen in het Caribisch gebied en daarbuiten. Dit uit zich onder meer in taal, geografische benamingen, voedsel, muziek, dans en ander immaterieel en materieel erfgoed. Daarnaast is het onderwerp ook actueel omdat in de 21ste eeuw het inheems erfgoed bedreigd wordt door klimaatverandering en andere menselijke factoren als vervuiling, bouwprojecten en bezuinigingen bezuinigingen in het culturele en wetenschappelijke veld. Het onderzoeksprogramma Nexus 1492 en de expositie Caribbean Ties hebben als doel meer bewustwording – lokaal, regionaal en mondiaal - en bescherming van dit erfgoed, dat het resultaat is van meer dan zevenduizend jaar migratie en cultuurontwikkeling.  

Samenwerking

Voor het project Caribbean Ties werkt het Museon nauw samen met Caribische programmamakers, artiesten en gemeenschappen. Erfgoedprofessional Dyonna Benett – met roots op Curaçao en de Dominicaanse Republiek - is coördinator van het Caribbean Ties Festival op 25 mei en vervolgprogrammering. Daarnaast is er samenwerking met Stichting SPLIKA, UNESCO-NL en culturele partners op Aruba en Sint Eustatius. Op 24 juli zal de zaalexpositie worden verrijkt met nieuw werk van twee jonge, talentvolle Caribische fotografen: Tarona Leonora en Kevin Osepa. De twee makers worden hierbij begeleid door topfotograaf en gastconservator Jeroen Toirkens. De expositie en de programmering rondom Caribbean Ties is tot stand gekomen door onder meer bijdragen van het Mondriaan Fonds, Fonds Ars Antilliani van het Prins Bernard Cultuurfonds en het ministerie van Binnenlandse Zaken.

One Planet

Dit is de centrale expositie van het Museon, die laat zien aan de hand van 17 opstellingen, gebaseerd op de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties, dat er inspirerende oplossingen zijn voor een eerlijke verdeling van voedsel, water en energie en voor het aanvaarden van verschillen tussen mensen. De Verenigde Naties hebben het Museon erkend als officieel partner voor het uitdragen van de inhoud en het belang van die doelen. De tentoonstelling is verbonden aan One Planet. Het beschermen en versterken van cultureel erfgoed is een speerpunt bij het bereiken van Duurzaam Ontwikkelingsdoel 11.

Museon, museum voor cultuur en wetenschap

Het Museon is een interactief museum voor cultuur en wetenschap met een educatieve missie. Het Museon wil mensen inspireren om de wereld te ontdekken en met respect te behandelen.

Noot voor de redactie

Voor meer inhoudelijke informatie en HR-fotomateriaal kunt u contact opnemen met Dyonna Benett en Diederik Veerman, programmamakers namens het Museon: caribbeanties@museon.nl of 06-15065330 (Diederik).