The Dutch East Indies was occupied by Japan in 1942. There was no room for Western influences in the Asian empire envisaged by Japan. The soldiers of the Royal Netherlands East Indies Army (KNIL) and the people associated with the army became prisoners of war.
Indigenous KNIL soldiers were soon released, but were required to revoke their oath of allegiance to Dutch authority. Many did not do that, including most Moluccans. Forced labour was their lot. 42,000 European KNIL soldiers ended up in prisoner-of-war camps. They too were often used for forced labour. Because of their Western background, 100,000 other men, women and children were incarcerated in concentration camps. 150,000 people of mixed backgrounds were kept out of the camps and had to survive with-out a job or income in an environment that was becoming increasingly hostile. All these people had personal experience of the Japanese occupation and its consequences. Using objects, drawings and audio, Museon presents a large number of these personal accounts in this exhibition.
Luister naar het uitgebreide verhaal bij dit voorwerp:
Transcriptie van de gesproken tekst
In deze tentoonstelling staan de verhalen centraal van mensen die de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië hebben meegemaakt. Daar woonden toen zo'n 70 miljoen mensen. De oorspronkelijke bewoners zoals Javanen, Balinezen, Molukkers en Papoea’s. Maar ook Chinezen en andere Aziaten. En Europeanen. Die laatsten vormden de kleinste groep. 260.000 mensen hadden de Nederlandse nationaliteit. Veel Nederlanders hadden een relatie met een Indonesische man of vrouw. In het dagelijks leven stonden de Europeanen bovenaan: zij hadden de meeste rechten, kregen het best betaald en woonden in ruime huizen met weelderige tuinen. Voor het huishouden hadden ze personeel. Met de Japanse verovering van de Nederlandse kolonie in 1942 kwam aan dit leven een eind. Japan was uit op de vestiging van een Aziatisch Rijk onder Japanse leiding. Voor westerse invloeden was daarin geen plaats. Europeanen die in het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger, het KNIL, dienden, werden opgesloten in krijgsgevangenkampen. Maar wat te doen met alle burgers van landen waarmee Japan in oorlog was? Zo’n 100.000 van hen kwamen in concentratiekampen terecht. Veel mensen met een Aziatische ouder of grootouder bleven buiten de kampen. Die hoopte men voor de Japanse zaak te winnen. De meesten voelden zich echter te veel met Europa en Nederland verbonden. Als gevolg van het door Japan aangewakkerde Indonesisch nationalisme, werd hun situatie steeds benarder.
Museon-Omniversum beheert een belangrijke collectie tekeningen die in de Japanse concentratiekampen zijn gemaakt. Deze collectie is opgebouwd uit schenkingen van mensen die na de Tweede Wereldoorlog Indonesië hebben verlaten. In het eerste gedeelte van de tentoonstelling vertellen we het verhaal van de oorlog in Azië aan de hand van tien persoonlijke verhalen. In de zaal tonen we een selectie tekeningen uit de Japanse concentratiekampen. In de audiotour voegen we zoveel mogelijk perspectieven toe: man, vrouw, kind, maar ook Nederlands, Indisch en Moluks.