Logo One Planet
Foto: ILO
Foto: ILO

Chocolade: mensenrechten

Is dit eerlijk?

Duur: 40-60 minuten

In deze les ga je ontdekken hoe cacaoboeren leven en wat kinderrechten zijn. Deze kinderrechten zijn belangrijk voor alle kinderen in de wereld, maar helaas worden ze niet altijd nageleefd. Wist je dat veel kinderen van jouw leeftijd in Indonesië de hele dag moeten werken op cacaoplantages en daardoor niet naar school kunnen? Hun ouders hebben geen geld om hun school te betalen. Ook leer je meer over de armoede in Indonesië en het leven van cacaoboeren en hoe zij moeten werken om de chocolade te maken die jij eet.

Wat ga je doen?

Je gaat in een groepje onderzoeken hoe armoede het leven van cacaoboeren beïnvloedt. Met behulp van een video en quiz ontdek je welke rechten je allemaal hebt als kind en bespreek je met je groepje welke van deze rechten het belangrijkst zijn. Tot slot presenteer jullie je bevindingen.

Als je klaar bent kun je…

  • meer vertellen over hoe cacaoboeren leven.
  • je meer inleven in mensen die in armoede leven in Indonesië.
  • meer vertellen over de rechten van het kind.
1. Kies verstandig: het weekbudget van een cacaoboer

Lees de tekst of luister naar het verhaal dat de leraar vertelt


Chocolade wordt gemaakt van cacaobonen, die verbouwd worden door cacaoboeren. Helaas worden deze boeren vaak niet eerlijk behandeld en worden hun mensenrechten geschonden. Er is veel ongelijkheid, onrecht en uitbuiting. Cacaoboeren in Indonesië verdienen maar 1 euro per dag en soms zelfs minder. Een persoon heeft 2,50 euro per dag nodig om te kunnen leven. Er is dus een groot verschil tussen wat de cacaoboeren verdienen en wat ze nodig hebben.


Therese is een cacaoboer in Indonesië. Samen met haar man verbouwt zij cacaobonen. Door ongelijkheid verdient Therese nog minder dan haar man. Vrouwen verdienen namelijk ongeveer vijf keer minder dan mannelijke werkers op een cacaoplantage, terwijl ze even hard werken. Therese en haar man verdienen samen 1,20 per dag. Dat is 8,40 euro per week. Ze hebben acht kinderen die ze allemaal graag naar school willen sturen.


Waar zouden jullie je geld aan uitgeven als jullie in de positie van Therese en haar man zouden zitten? Ga in groepjes zitten en bedenk samen hoe Therese en haar man hun geld het beste kunnen uitgeven om voor hun acht kinderen te zorgen. Je hebt 8,40 euro per week om aan de volgende levensbehoeften te besteden:

Kosten levensbehoeften in Indonesië per week:

  • Eten voor 1 persoon: €0,50
  • School voor 1 persoon: €1,-
  • Medicijnen: €2,-
  • Kleding voor 1 persoon: €0,20

Denk na over hoe belangrijk elk item is en hoeveel geld eraan uitgegeven moet worden. Bespreek jullie keuzes als groep en bedenk waarom jullie voor bepaalde dingen kiezen. Probeer je in te leven in de situatie van Therese en haar man en bespreek hoe het zou zijn om in hun positie te zitten.


2. Oriëntatie kinderarbeid en kinderrechten

Bekijk de video en doe mee aan de Kahoot.


3. Het kinderrechtenverdrag

Iedereen onder de 18 heeft speciale kinderrechten, jij dus ook! Jullie gaan aan de slag met kinderrechten. In een groepje krijg je een aantal kinderrechten aangewezen uit de lijst met kinderrechten.

Beantwoord de volgende vragen over deze rechten:

  • Van welke rechten had jij nog nooit gehoord?
  • Met welke rechten heb jij iedere dag te maken?
  • Welke recht vind jij het belangrijkst?
  • Als kinderen gedwongen worden om te werken in de cacaosector, welke kinderrechten worden dan geschonden?
  • Kunnen jullie bedenken wat er kan worden gedaan om de kinderrechten te beschermen en kinderarbeid in de cacaosector tegen te gaan?

Leg aan de klas uit welk recht jullie het belangrijkst vinden en waarom.